Tak się złożyło, że jestem teraz w Rumunii kilka kilometrów od miasta Deva. Taka praca mówiąc w skrócie.
Będąc w okolicy Deva nie da się nie zauważyć górującej nad miastem twierdzy. Na szczycie stromej góry wielka kamienna budowla - teraz częściowo odrestaurowana.
Wzgórze było twierdzą już w czasach starożytnych, za panowania Daków i Rzymian.
Średniowieczna Cytadela Deva (węg. Déva vára, niem. Diemricher Burg), została zbudowana w połowie XIII wieku na Wzgórzu Cytadeli, wulkanicznym stożku o wysokości 378 metrów nad poziomem morza.
Zniszczony w trakcie najazdu Tatarów zamek został odbudowany przez Bélę IV i jest wspomniany w dokumentach z 1264 roku.
Pod koniec XIII wieku twierdza stała się rezydencją wojewodów siedmiogrodzkich, skąd sprawowali władzę.

Od 1302 r. zamek Deva był siedzibą książąt siedmiogrodzkich.  

Po 1315 roku twierdza powróciła pod panowanie króla Karola Roberta Andegaweńskiego.

W 1333 r. był własnością Miklósa, głównego komornika hrabstwa Hunyad

W 1444 r. królewska twierdza Deva, która obejmowała rozległe włości, znalazła się w posiadaniu Ioana de Hunedoara, władcy Transylwanii. Wraz z nią przejęto także 56 wiosek i kopalnie złota w górach Apuseni, które należały do twierdzy. To także za jego czasów po raz pierwszy wspomniano w dokumencie pisemnym o targu Devei, osadzie u podnóża wzgórza.

Na krótko przed 1453 r. przeszedł w ręce Mihálya Szilágyi, a następnie został podarowany przez László V Jánosowi Hunyadi i pozostał w posiadaniu rodziny Hunyadi aż do śmierci Jánosa Corvina (1504).

Po bitwie pod Mohaczem został podarowany wicekrólowi Peterowi Perényi, a następnie w 1529 r. nabył go János Szapolyai [Jan Zápolya], który w 1539 r. podarował go swojej żonie Izabeli [Jagiellonce] jako prezent ślubny. W listopadzie 1550 r. to właśnie tutaj János Török z Enying, komornik Hunyad, pokonał straż przednią tureckiego paszy Kashima. Ferenc Dávid, pierwszy unitariański biskup Siedmiogrodu, został uwięziony w więzieniu zamku Deva i zmarł tutaj 15 listopada 1579 roku. István Dobó [stronnik Habsburgów], były bohaterski kapitan zamku Eger, został tu uwięziony na rozkaz królowej Izabeli.

Około 1580 roku zamek ponownie zyskał znaczenie militarne, został ufortyfikowany. W 1581 r. Kristóf Báthory [brat Stefana] podarował go Ferencowi Geszthy, który dokonał rozbudowy i zbudował dziedziniec pod zamkiem. 9 września 1603 r. austriacki generał Basta chciał tu rozstrzelać władców księstwa siedmiogrodzkiego. Okrągły bastion w południowej części został zbudowany za czasów Jerzego Rakoczego I.

W 1657 r. zamek został zajęty przez tureckiego Wielkiego Wezyra. Za panowania Mihály Apafi I (1661-1690) zamek był w dużej mierze wykorzystywany jako więzienie.

Ostatni raz zamek pełnił funkcję militarną przed wojną o niepodległość w 1784 r., kiedy to duża część szlachty hrabstwa Hunyad uciekła stąd przed powstaniem rumuńskich chłopów pańszczyźnianych z Mócvidék. Tutaj również stracono schwytanych uczestników powstania.

Od tego czasu zamek był tak pozbawiony jakiejkolwiek funkcji militarnej i popadał w ruinę.

Oblężenie Dévy było jednym z trzech udanych węgierskich oblężeń podczas wojny o niepodległość w latach 1848-49; oprócz Dévy zdobyto także Budę i Arad. W zamku generał Bem założył  skład amunicji, ale po klęsce pod Temesvárem (13 sierpnia) skład tajemniczo eksplodował, zabijając ponad stu żołnierzy. Od tego czasu na wzgórzu pozostały tylko mury twierdzy, niegdyś ważnej twierdzy wojskowej.

18 sierpnia 1849 r. Resztki węgierskiej armii rewolucyjnej "Ojca" Bema i Guyona złożyły broń przed siłami austriackimi.

A wtręt o generale Józefie Zachariaszu Bemie bo był "ojcem polskich wojsk rakietowych".
I popełnił 3 tomowy opis Powstania Listopadowego.
Zdjęcie zamku poniżej.

	grzegorz-ksiazek
	20 listopada 2024 15:01